TRAFİKTE DOLAŞAN MOTORLU TABUTLAR
2 ağustos 2013 tarihli 28726 sayılı resmi gazetede yayınlanan 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 3 üncü maddesinde yer alan “Otomobil” ve “Otobüs tanımları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Otomobil: Yapısı itibarıyla, sürücüsü dahil en fazla dokuz oturma yeri olan ve insan taşımak için imal edilmiş bulunan motorlu taşıttır.”
“Otobüs: Yolcu taşımacılığında kullanılan, sürücüsü dahil dokuzdan fazla oturma yeri olan motorlu taşıttır. Troleybüsler de bu sınıfa dahildir. Sürücüsü dahil oturma yeri on yediyi aşmayan otobüslere minibüs denir.”
8+1 araçlar bu tarihe kadar minibüs sınıfında sayılırken yapılan kanun değişikliği ile artık otomobil sınıfına dahil oldular. Düne kadar global korsan firmaların çatısı altında çalışan, bugün turizm maskesi takarak yetki dışı taşıma işi yapanların kullandığı Vito, Transporter modeli araçlar otomobil sınıfına dahil olmuş, kendilerine yasal zemin sağlamak için satın aldıkları Ulaştırma Bakanlığı D2 belgesi şartları dışında kalmıştır. Çünkü D2 belgesi alabilmek için minibüs veya otobüs sınıfına dahil araç olması zorunluluğu vardır
Piyasadaki satılan mevcut Vito, Transporter modellerinde Bakanlığın D2 belgesi şartlarını karşılayacak fabrikasyon 9+1 koltuklu araç yoktur. Her yasanın açıklarını kollayıp arkasından, sağından, solundan dolaşarak delen korsanlar buna da bir çare bularak bin bir test ten geçerek trafiğe çıkan araçların fabrikasyon yapılarını bozarak çoğu merdiven altı atölyelerde yapılan koltuk tadilatları ile trafiğe çıkıp yolcu güvenliğini tehlikeye atmaktadır. Araçların yolcu kapasiteleri standart dışı kullanılan malzeme ve işçilikle 9+1’e çıkarılmakta adeta motorlu tabut şeklinde trafikte dolaşmaktadır.
İlk resmimiz Vito model aracın orijinal koltuk bağlantıları. Orijinal koltukların bağlantı elemanlarında kullanılan malzeme fabrikasyon, belli dayanıklılık testlerinden geçmiş kaza anında üzerindeki yükten dolayı oluşacak ivme kuvvetine dayanabilecek sertlik ve kalınlıkta malzemeden üretilmiş ve aracın karoserine kanal vasıtası ile direkt olarak cıvatayla bağlanmış, güvenli ve mühendislik hesapları ile profesyoneller tarafından tasarlanmış mekanizmalardır. Ayrıca koltuk ayaklarının tabana bağlantılarında çift kademeli güvenlik sistemi kullanılmıştır.
Gelelim merdiven altı atölyelerde mevzuata uydurmak için sonradan yapılan koltuk tadilatlı yürüyen tabutlara, araçların tabanından orijinal koltuk bağlantıları tamamen sökülüyor sonra yerine hiçbir testten geçmemiş standart dışı malzeme ve el işçiliği ile ahşap malzemeler üzerine yeni bir taban ve koltuk bağlantısı oluşturuluyor.
Bu fotoğraflarda bir çarpışma anında emniyet kemeri ile koltuğa bağlı yolcuyu tutacak rayların bağlantı cıvatalarının deliklerinin açılmasını görüyoruz fabrikasyon üretimde bu delikleri tam ölçüsünde ve tam yerine CNC robotlar açmaktadır. Özellikle ikinci fotoğrafta açılan delik matkap ucunun iki katı büyüklüğünde bu risk taşıyan bir işçiliktir. Yapan kişi el matkabını sabit tutamamış tabana kocaman bir delik açmış koltuk bağlantısı için burada kullanılacak cıvatanın etrafı boş kalacaktır.
Bu resimlerde herhangi bir standart taşımayan piyasa malı alüminyum profilden imal edilen koltuk raylarını görüyoruz tüm dayanım hesapları yapılmış fabrikasyon ray ve bağlantılar yerine, bu raylar çarpışma anında yüksek tehlike oluşturmaktadır.
Tutkalla ve tel zımba ile birbirine yapıştırılan tahtalar aracın zemin kaplamasının altında takoz görevi görecekler ne kadar sağlam görünüyorlar değil mi? Tahta takozlar üzerine vidalanmış sıkıştırılmış ahşaptan ibaret taban, bana göre tam bir cinayet.
Tabana monte edilen raylara destek olarak tahta takozlar kullanılıyor bu takozlara rasgele atılan vidalar aracın altından geçen yakıt borusunu veya elektrik kablolarını zedeliyor zaman içinde faciaya sebep olacak olaylara neden oluyor son zamanlarda hareket halindeyken birden tutuşan vitolar incelendiğinde muhtemelen sebebi tabana rastgele atılan vidalar olduğu anlaşılacaktır. Ayrıca tabana atılan vidalar taban sacının izolasyonunu zedelediğinden kısa zamanda oluşan korozyon sebebi ile çürüme meydan gelecek vidalar boşa çıkacaktır.
Bu görüntü yapılan işin üstü örtülmeden ne kadar sağlıksız ve tehlike arz ettiğini açıkça gözler önüne koyuyor.
Taban tahtası vidalandıktan sonra yapılan tüm standart dışı iptidai değişiklikler altta gizleniyor.
Atalarımızın dediği gibi ‘’Dışı seni yakar içi beni’’ durumu…
Resimde de görüldüğü gibi sonradan çıkış kapısının ağzına eklenen koltuk yolcu çıkışını kısıtlamakta, kaza veya yangın gibi bir acil durumda arkada oturan 7 yolcunun tahliyesine engel oluşturmaktadır. Bu durum yolcu güvenliğini tehlikeye atmaktadır ve kesinlikle güvenlik standartlarına aykırıdır.
Şimdi böyle bir kazada Siz zemine sac vidaları ile tutturulmuş, tahta üzerine monte edilmiş koltuklara ne kadar güvenirsiniz. İşçilik standardı yok, malzeme standardı yok, ama görüntü on numara.
Halit BAŞTÜRK
Alanyaspor futbolcusuda bu araçlardan birinde geçirdiği kaza sonucu açılan kapıdan dışarı fırlayarak ölmüştü sonunda Sanayi Bakanlığı yerinde bir karar almış tebrikler.